Kredyt konsumencki udzielany jest osobie prywatnej przez kredytodawcę, w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Zasady udzielania kredytu konsumenckiego są wyraźnie uregulowane w Ustawie z dnia 2 maja 2011 roku. W jakim celu powstała ustawa i w jaki sposób chroni kredytobiorców? Na co zwrócić uwagę podczas zawierania umowy o kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki – co to takiego?
Kredyt konsumencki często mylnie określany jest mianem kredytu konsumpcyjnego, jednak, jak się okazuje,mamy do czynienia z odrębnymi produktami finansowymi, które podlegają niezależnym regulacjom. Termin „kredyt konsumencki” odnosi się bezpośrednio do osoby zaciągającej kredyt (konsumenta), natomiast „kredyt konsumpcyjny” do celu, na jaki przeznaczone zostaną pożyczane środki (konsumpcja).
Kredyt konsumencki jest to kredyt udzielany konsumentowi na cele prywatne przez kredytodawcę – w ramach prowadzonej przez kredytodawcę działalności gospodarczej, na przykład kredyt na samochód.
Ustawa o kredycie konsumenckim
Jak wynika z poradnika dla konsumentów przygotowanego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), kredyt konsumencki regulowany jest przez ustawę o kredycie konsumenckim (u.k.k.)z dnia 2 maja 2011 roku. Ustawodawca w artykule 3.1. powyższej ustawy definiuje ten szczególny rodzaj pożyczki jako: „umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi”.
Należy jednocześnie pamiętać, że zastosowanie u.k.k. nie odnosi się do wszystkich umów, a jedynie do:
- Zawartych między przedsiębiorcą a konsumentem – ustawa nie ma więc zastosowania do umów pożyczkowych, w których stronami są jedynie konsumenci;
- Zawartych po wejściu w życie nowej ustawy o kredycie konsumenckim – która obowiązuje od 18 grudnia 2011 roku;
- W ograniczonym zakresie w przypadku innych kredytów – na przykład kredyt na mieszkanie.
Celem nowowprowadzonych przepisów jest zapewnienie konsumentom dostępu do podstawowych i jak najrzetelniejszych informacji, przedstawionych w sposób transparentny. Ma to umożliwić porównanie ofert różnych kredytodawców i wybór tej najbardziej odpowiadającej potrzebom konkretnej osoby. Na terenie całej Unii Europejskiej obowiązuje obecnie jednolity wzór formularzy informacyjnych, w których kredytodawcy i pośrednicy kredytowi muszą zawrzeć szczegółowe dane dotyczące kilkunastu podpunktów:
- rodzaju udzielanego kredytu online i nie tylko,
- czasu jego obowiązywania,
- stopy oprocentowania (i warunków ewentualnej zmiany)
- całkowitej kwoty kredytu,
- RRSO, czyli rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania,
- całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta,
- zasad i terminów spłaty kredytu,
- obowiązków zawarcia umowy dodatkowej, jeżeli takowe występują (np. ubezpieczenie),
- stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego,
- skutków braku płatności,
- wymaganych zabezpieczeń kredytów konsumenckich (gdy takowe zostały określone).
Na co zwrócić uwagę przy zawieraniu umowy o kredyt konsumencki?
Ustawa o kredycie konsumenckim nakłada zarówno na kredytodawcę, jak i na kredytobiorcę, szereg praw i obowiązków, które mają chronić obie strony transakcji oraz pozwalać im dochodzić swoich racji w przypadku potencjalnych sporów. Od strony konsumenta najważniejszą kwestią będzie skontrolowanie czy podpisywana umowa spełnia wszystkie wymogi ustawodawcy – uchybienia w tym zakresie mogą być bowiem powodem do jej późniejszego uchylenia lub uznania za nieważną.
W zdecydowanej większości przypadków umowa kredytu konsumenckiego musi zostawać zawarta na piśmie i informować przede wszystkim o wysokości kosztów kredytów online i nie tylko, sposobie ustanowienia zabezpieczeń oraz warunkach wypłaty środków. UOKiK przestrzega, aby ostrożnie podchodzić do oferty kredytodawców, którzy żądają uiszczania jakichkolwiek prowizji przed finalnym zawarciem umowy.
Zadaniem kredytodawcy jest dostarczenie konsumentowi podpisanej kopii umowy (wraz ze wszystkimi załącznikami). Jeżeli tych drugich nie dostarczono lub uniemożliwiono zapoznanie się z nimi, nie należy podpisywać oświadczenia, które potwierdza otrzymanie ogólnych warunków umowy, tabeli prowizji, czy też regulaminu.
Uprawnienia kredytobiorcy, o których należy pamiętać
Obecna wersja u.k.k. jasno informuje, że kredytobiorca ma prawo do wcześniejszej, przedterminowej spłaty kredytu, w całości lub w części. Kredytobiorca z kolei może liczyć na zwrot części poniesionych kosztów (ale jedynie w okresie, o jaki został skrócony czas obowiązywania umowy). Jednocześnie udzielający kredytu nie ma możliwości uzależnienia wcześniejszej spłaty zobowiązania od poinformowania go przez konsumenta o takowym zamiarze (może jednak naliczyć prowizję). Wspomniana prowizja może być naliczana jedynie w momencie, gdy kwota spłacana w przeciągu kolejnych dwunastu miesięcy będzie wyższa od trzykrotności średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, które regularnie ogłasza GUS (z grudnia roku poprzedzającego rok spłaty kredytu).
Każdy kredytobiorca ma również prawo odstąpienia od umowy bez podawania konkretnej przyczyny w przeciągu pierwszych 14 dni od jej zawarcia. Obowiązkiem kredytodawcy jest przekazanie ubiegającemu się o kredyt wzoru oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Co więcej, konsument w tym przypadku nie może zostać obarczony dodatkowymi kosztami (wyjątkiem są odsetki za okres od dnia wypłacenia kredytu do dnia jego spłaty).
Co natomiast w przypadku powstania sporu pomiędzy instytucją finansową i konsumentem? Kredytobiorca ma możliwość skorzystania z bezpłatnej pomocy prawnej lokalnego rzecznika konsumentów lub też przedłożenia sporu do rozstrzygnięcia arbitrowi bankowemu (jedynie w przypadku, gdy umowa została zawarta z bankiem).
Ustawa o kredycie konsumenckim zapewnia kredytobiorcom niezbędną ochronę. Dzięki niej kredytodawcy muszą przedstawiać ofertę i warunki umowy w sposób transparentny. Zawierając umowę o kredyt konsumencki warto pamiętać o swoich prawach i dokładnie zapoznać się z jej treścią.
Zapraszamy Cię do naszej grupy na Facebooku: Promocje finansowe, na których zarobisz.
Publikujemy w niej informacje na temat najbardziej opłacalnych promocji finansowych na rynku. Dokładnie analizujemy oferty i tłumaczymy co zrobić, aby na każdej promocji tylko i wyłącznie skorzystać.
Dołącz do grupy, a wszystkie oferty znajdziesz w jednym miejscu i zawsze będziesz na bieżąco z najkorzystniejszymi promocjami!
Zapisz się do naszego newslettera!
Wyślemy Ci wiadomość tylko wtedy, gdy na rynku pojawi się PRAWDZIWA OKAZJA. Dzięki niej zaoszczędzisz bądź powiększysz swoje oszczędności. Warto!
