Posiadanie ubezpieczenie OC rolnika to obowiązek każdego właściciela gospodarstwa rolnego. W artykule poruszamy najważniejsze kwestie związane z podstawowym ubezpieczeniem rolnika.
Rolnictwo w Polsce
Przyjmuje się, że gospodarstwo rolne to "jednostka wyodrębniona pod względem technicznym i ekonomicznym, posiadająca odrębne kierownictwo (użytkownik lub zarządzający) i prowadząca działalność rolniczą"(gov.pl). Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2015 podaje, że pod koniec 2014 roku blisko 2,3 mln ludzi pracowało w rolnictwie. Jest to naprawdę wysoka liczba, ponieważ w samej Unii Europejskiej, Polska zajmowała po tym względem pierwsze miejsce (7,1%) dysponując w dużej mierze raczej mniejszymi użytkami rolnymi (<5h).
źródło: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2015
Prowadzenie gospodarstwa rolnego często wiąże się z niebezpieczeństwem wyrządzenia szkód w związku z wykonywaną działalnością, zatem na rolników nakłada się obowiązek wykupienia podstawowego ubezpieczenia OC rolnika, którego kwestie reguluje ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. nr 124 poz. 1152 z późn. zm.)
Kiedy rolnik musi wykupić OC?
Każdy posiadacz gospodarstwa rolnego o powierzchni powyżej 1 hektara i podlegający w całości lub częściowo opodatkowaniu podatkiem rolnym, ma obowiązek podpisać umowę ubezpieczenia OC rolnika. W przypadku posiadania szklarni, pasieki czy fermy, obowiązek ten dotyczy każdego i nie ma związku z zajmowaną powierzchnią gospodarstwa.
Ubezpieczenie OC wykupuje się już ze względu na samo posiadanie gospodarstwa, nawet jeśli właściciel nie mieszka w gospodarstwie i nie prowadzi żadnej działalności rolniczej. Warto o tym pamiętać przejmując lub dziedzicząc gospodarstwo rolne. Mało tego, jeśli tylko część gospodarstwa należy do rolnika objętego ubezpieczeniem OC rolnika, a druga część należy do kogoś innego, obaj właściciele muszą mieć osobne ubezpieczenia dla swojej części.
W jakim czasie rolnik musi wykupić podstawowe ubezpieczenie OC rolnika i kiedy może je wypowiedzieć?
Czas na podpisanie umowy ubezpieczenia mija wraz z dniem przejęcia gospodarstwa rolnego przez właściciela a więc wszelkie formalności należy załatwić dużo wcześniej. Jeśli dochodzi do wypowiedzenia umowy jednemu ubezpieczycielowi, rolnik ma obowiązek podpisać nową umowę najpóźniej w dniu rozwiązania poprzedniej. Umowa zawierana jest zwykle na okres 12 miesięcy i podlega klauzuli prolongacyjnej. Oznacza to więc, że w dniu zakończenia okresu trwania dotychczasowej umowy, zostaje ona automatycznie przedłużona o kolejne 12 miesięcy.
Wyjątkiem jest sytuacja gdy właściciel wypowie umowę firmie ubezpieczeniowej lub gdy będzie posiadał zadłużenie z tytułu tej umowy. Odstępstwa wystąpią również jeśli z przyczyn niezależnych od rolnika nie będzie możliwości przedłużenia umowy, tj. jeśli zakład ubezpieczeń zostanie zlikwidowany, ogłosi upadłość lub zostanie wycofanie zezwolenie na prowadzenie działalności przez ubezpieczyciela. Wtedy kwestia ubezpieczenia OC zostaje wstrzymana aż do rozwiązania zaistniałych komplikacji. Jeśli w trakcie trwania umowy dojdzie do sprzedaży gospodarstwa, obowiązek wykupienia ubezpieczenia OC rolnika będzie spoczywać na nowym właścicielu, który musi osobiście podpisać nową umowę.
Umowy ubezpieczenia OC rolnika nie można rozwiązać przed upływem 12 miesięcy. Po tym czasie ubezpieczenie jest zwykle przedłużane automatycznie o kolejne 12 miesięcy jednak istnieje możliwość rezygnacji z niego, jeśli rolnik podpisze umowę z innym ubezpieczycielem. Po zmianie przepisów 11 lutego 2012 roku, właściciel gospodarstwa rolnego, który podpisał dwie lub więcej umów w różnych zakładach ubezpieczeń, nie ma obowiązku płacenia składek za nie wszystkie. Zrezygnować jednak może tylko z tej umowy, która została automatycznie przedłużona. W przypadku umów nowo podpisanych są one obowiązujące i nierozwiązalne, chyba że zostały zawarte na odległość (internet, telefon) - wtedy według prawa istnieje 30-dniowy okres, w którym istnieje możliwość odstąpienia od umowy.
Jakie kary grożą za brak ubezpieczenia OC rolnika?
W przypadku, jeśli rolnik nie dotrzymał obowiązku posiadania ubezpieczenia OC rolnika i nie podpisał umowy z żadnym zakładem ubezpieczeń, konsekwencje mogą się okazać bardzo dotkliwe. Zgodnie z prawem osoba taka jest zobowiązana do płacenia na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego opłaty w postaci równowartości jednej dziesiątej minimalnego wynagrodzenia za pracę (ustalanego odgórnie raz w roku).
Jeśli dana osoba posiada ubezpieczenie OC rolnika, jednak nie płaci składek, staje się ona dłużnikiem wobec zakładu ubezpieczeń. Rozpoczyna się naliczanie odsetek i dług rośnie a jego spłaty można dochodzić sądownie. Jedyny plus jest taki, że ubezpieczenie cały czas jest aktywne i obowiązujące aż do momentu zakończenia okresu trwania umowy. Po tym czasie zakład ubezpieczeń może wypowiedzieć umowę swojemu dłużnikowi.
Bardzo poważne konsekwencje, szczególnie finansowe, związane są z ewentualnymi szkodami wyrządzonymi w związku z prowadzoną działalnością rolniczą, gdy rolnik nie podpisał żadnej umowy ubezpieczeniowej. Pomimo wpłat na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego będzie on musiał dokonać zwrotu wypłaconego odszkodowania. W zależności od rodzaju wyrządzonej szkody kwoty te mogą być naprawdę wysokie i w ostateczności doprowadzić do niewypłacalności rolnika.
Czy to znaczy, że ubezpieczony rolnik może spać spokojnie?
I tak i nie. Z pewnością wykupienie podstawowego ubezpieczenia OC rolnika zabezpiecza właściciela gospodarstwa rolnego przed finansowymi skutkami prowadzonej przez niego działalności rolniczej jednak istnieją sytuacje, kiedy ubezpieczyciel zażąda zwrotu wypłaconego odszkodowania (tzw. regres ubezpieczeniowy). Zwykle dzieje się tak gdy:
- szkoda została wyrządzona umyślnie
- szkoda powstała na skutek zaniedbania rolnika - po spożyciu przez niego alkoholu lub użyciu środków odurzających
Ubezpieczenie OC rolnika chroni zatem przed szkodami, które po prostu się wydarzyły pomimo zachowania przez właściciela gospodarstwa wszelkich form ostrożności.
Zgodnie z przepisami ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, zakres ubezpieczenia OC rolnika powinien być identyczny w każdym zakładzie ubezpieczeń. Kluczową rolę przy wyborze oferty może więc pełnić cena takiej polisy i ewentualne dodatkowe ubezpieczenia np. ubezpieczenie mienia ruchomego. Jeśli jesteś zainteresowany takim ubezpieczeniem, sprawdź najlepsze firmy ubezpieczeniowe i zapytaj o ofertę OC rolnika.
Koniecznie zapisz się do naszego newslettera
Wyślemy Ci wiadomość tylko wtedy, gdy na rynku pojawi się PRAWDZIWA OKAZJA. Dzięki niej zaoszczędzisz, bądź powiększysz swoje oszczędności. Warto!